😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : रतन टाटा.😊

💐 मनाची आणि धनाच्या श्रीमंतीचे दुसरे नाव,जगभरात 100 हून अधिक विविध प्रकारच्या कंपन्या व 7 लाखाहून अधिक कर्मचाऱ्यांना काम देणारा भारताचा थोर सुपुत्र, पद्म विभूषण : मा. रतन नवल टाटा.💐

                  मुंबई मधील पारशी कुटूंबात त्याचा जन्म 28 डिसेंबर 1937 मध्ये झाला.घरात सगळी सुबत्ता होती. पण त्याच्या आई वडिलांचा संघर्ष वाढत गेला आणि तो दहा वर्षाचा असताना त्याची आई सोनू व वडिल नवल यांचा घटस्फोट झाला.नंतर आजी नवाजबाई  यांनी त्याचा सांभाळ केला.तो मोठा झाल्यावर हॉवर्ड युनिव्हर्सिटी मधून त्याने मॅनेजमेंट डिग्री घेतली तो भारतात आला.त्यांच्या घराण्यातील नियमाप्रमाणे त्याला त्यांच्या व्यवसायातच  कामगार म्हणूनच काम करावे लागले.पुढे त्याच्यावर त्या व्यवसायाची पूर्ण जबाबदारी आली. स्वतःच्या मेहनतीने तो व्यवसाय  त्याने इतक्या उंचीवर नेला की जगातील अनेक मोठे उद्योग त्या समूहाने खरेदी केले.तो समूह म्हणजे टाटा समूह, आणि टाटा समूहाला वेगळ्या उंचीवर नेऊन ठेवणारा तो मुलगा म्हणजे रतन नवल टाटा.             

                  1991 मध्ये रतन टाटा 'टाटा ग्रुप' चे चेअरमन बनले.प्रवाशी वाहने बनवताना त्यांनी कार क्षेत्रात 1998 ला इंडिका कार बनवून पाऊल ठेवले.पण यात त्यांना अपयश आले.फोर्ड कंपनीला कार प्लॅन्ट विकायचे ठरले पण तेथे झालेला अपमान त्यांनी पचवला.ते परत उभे राहिले .कार व्यवसायात इतके यशस्वी झाले की त्याच फोर्ड कंपनीचे जग्वार,लँड रोअर हे नावाजलेले ब्रँड 2.3 मिलियन डॉलर ला विकत घेतले.पुढे टाटा यांनी टी बॅग बनवणारी 'टेटली' ही जगातील सर्वात मोठी कंपनी विकत घेतली.त्यात Daewoo,लंडनचा corus ग्रुप, यांची भर पडली.गरिबांची nano कार टाटांनीच आणली.OLA, Paytm, snapdeal, lenskart यात गुंतवणूक करून त्यांनी तंत्रज्ञानाशी जुळवून घेतले.             

                    सुई ,माचीस, ,मीठ, वाहने, वीज, यासारख्या 100 पेक्षा जास्त कंपन्या 150 देशात ,उभ्या राहिल्या त्या रतन टाटा यांच्या कल्पक नेतृत्वाखाली.आज 7 लाख पेक्षा अधिक कामगार यात काम करतात.आपल्या नफ्यातील 66 टक्के वाटा समाजासाठी देणारा हा माणूस आपल्या कॅन्सर हॉस्पिटलमधून अनेकांचे दुःख दूर करत आहे.मुंबईतील ताज हॉटेल वरील हल्ल्यातील जखमी सर्व कर्मचाऱ्यांचा खर्च टाटा समूहाने केला  होता.अब्जाधीश असणारे,अविवाहित असणारे रतन टाटा अतिशय साधे जीवन जगत आले आहे.संपत्तीचा गर्व ,उन्माद, त्यांच्या देहबोलीतून कधीही पहायला मिळत नाही.

                 पदमश्री,पदमविभूषण यासारखे मानाचे पुरस्कार मिळालेल्या रतन टाटा यांचे आदर्शवत जीवन जणू आपल्याला  हिच प्रेरणा देते की ,तुम्ही कितीही मोठे झाला तरी तुम्ही ज्यांच्यामुळे मोठे झाला त्यांना कधीही विसरू नका.संपत्ती येते  नी जाते पण माणूस त्या काळात कसा वागला हेच त्याचे वागणे त्याला आयुष्यभर मोठे करते.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                        😊 संकलन 😊

                                         श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : डॉ. होमी भाभा.😊

 💐 भारतीय अणुऊर्जा संशोधनाचे जनक,' टाटा इन्स्टिट्यूट ऑफ फंडामेंटल रिसर्च '  संस्थेचे संस्थापक, पदमभूषण : डॉ. होमी जहांगीर भाभा.💐

         

                    त्याचे जीवन म्हणजे एक अखिल शोधयात्राच आहे.त्याचा जन्म 30 ऑक्टोबर 1909मध्ये मुंबई मध्ये झाला.आजोबा म्हैसूर संस्थेचे दिवाण तर वडील टाटा परिवारात अधिकारी होते.त्यामुळे विज्ञानाची ओढ त्याच्या घरातच होती.मुलांनी शिकावे आचार विचार संपादन करावे हेच घरातील संस्कार होते.तो लहान असताना त्याला निद्रानाश हा आजार झाला.खूप डॉक्टर केले पण गुण नव्हता.शेवटी एका युरोपीय डॉक्टरने सांगितले बालक महा बुद्धिमान आहे.बालक मोठे झाले की सगळे व्यवस्थित होईल.पुढे तो केम्ब्रिज विद्यापीठातून इंजिनिअर होतो.पुढे तो मुलगा  भारताच्या अणूऊर्जा संशोधन क्षेत्राची मुहूर्तमेढ रोवतो आणि जगाला भारताची दखल घ्यायला लावतो.हे प्रशंसनीय काम करणारा तो मुलगा म्हणजे महान शास्त्रज्ञ डॉ होमी भाभा.      

                                 1930 सालची त्यांची विज्ञान व संशोधन पद्धती खुप गाजली.परदेशातील अडम्स, हप्किन पारितोषिक,न्यूटन शिष्यवृत्ती, हे तीनही पुरस्कार मिळवणारे होमी भाभा एकमेव विद्यार्थी होते.त्यांची पी.एच. डी झाली तेव्हा त्यांचे वय होते अवघे 25 वर्ष.भारताच्या अणुऊर्जा प्रकल्पाचे अध्यक्ष राहिलेल्या भाभा यांना अनेक विध्यापिठांच्या डॉक्टरेट मिळलेल्या आहे.भारत सरकारने त्यांचा पदमभूषण पुरस्कार देऊन सन्मान केला।आहे.                                                                                  पंडित नेहरू व टाटा ट्रस्ट च्या सहयोगातून मुंबई येथे इन्स्टिट्यूट ऑफ फंडामेंटल रिसर्च संस्था उभी राहिली याचे सारे श्रेय भाभा यांचेच.तीन खोल्यात सुरू झालेली संस्था पुढे देशाला विज्ञानात उच्च स्थानावर नेणार आहे हे सांगूनही खरे वाटले नसते. येथून पुढे जगभर वीज आणि इंधन तुटवडा पडेल.या संकटाचे निवारण करण्यासाठी अणूऊर्जेची दारे ठोठावणे हाच एक मार्ग आहे.नियंत्रित आणि विवेकी अणू ऊर्जेचा वापर जगाच्या भाग्योदयाचा राजमार्ग आहे हे भाभा यांनी त्यांचा प्रतिभेने आधीच सांगून ठेवले आहे.त्यांच्याच परीश्रमातून भारतात अनुभट्टीची स्थापना झाली. प्रचंड बुद्धिमान असणारे भाभा यांचे जीवन आपल्याला आशावादी जगायला प्रेरणा तर देतेच शिवाय आहे त्या सुविधा वापरून यश मिळवता येते हा संदेशही देते.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                          😊 संकलन 😊

                                         श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : डॉ. अभय बंग 😊

💐 सामाजिक जाणिवेतून सर्वसामान्यांना आरोग्य सेवा पुरविणारे, पद्मश्री,महाराष्ट्र भूषण : डॉ. अभय ठाकुरदास बंग.💐

     

 

   😊 डॉ. अभय बंग सह अर्धांगिनी डॉ. राणी बंग.😊

                 महाराष्ट्र राज्यातील वर्धा हे त्याचे गाव.23सप्टेंबर 1950 मध्ये त्याचा जन्म झाला.वडील ठाकुरदास व आई सुमन दोघेही गांधीवादी विचारांचे.गांधीजींच्या 'नई तालीम' या शिक्षण पद्धती मध्ये त्याचे शिक्षण सेवाग्राम आश्रमात झाले.त्यामुळे समाजासाठी काहीतरी केले पाहिजे हे चिरकाल टिकणारे संस्कार त्याच्यात येथेच रुजले गेले.पुढे तो एम.बी.बी.एस झाला .तेथे त्याने तीन विषयात सुवर्णपदके मिळवली.सार्वजनिक आरोग्य, या विषयाचे शिक्षण देणारी एकही शिक्षण संस्था त्याला सापडली नाही.मग तो मुलगा आरोग्य शिक्षणाचा ध्यास घेतो.गडचिरोली सारख्या दुर्गम भागात 'सर्च ' अर्थात 'शोधाग्राम' संस्थेच्या माध्यामातून बालकांच्या मृत्यूची कारणे,यावर असे काही काम उभे करतो की, सारे जग त्याच्या समाज कार्याची दखल घेते.हे काम करणारा तो मुलगा म्हणजे डॉक्टर.अभय ठाकुरदास बंग.                        

                 त्यांच्या याच कार्याची दखल म्हणून त्यांना पदमश्री,महाराष्ट्र भूषण, द कपल ऑफ इयर,बिल मेलिंडा गेट्स,यांसारखे अनेक पुरस्कार मिळाले.टिळक व आरोग्य विज्ञान विद्यापीठांनी त्यांचा डी. लीट देऊन सन्मान केला आहे.                                                                    अर्भकांच्या मृत्युवर त्यांनी लिहलेला 'कोवळी पानगळ' हा शोध प्रबंध जागतिक आरोग्य संघटनेला आपले आरोग्य धोरण बदलायला लावणारा ठरला.त्यांनी रोजगार हमी योजनेची  मजुरी 4 रुपये नसून 12 रुपये हे पटवून देऊन सरकारला मान्य करायला लावले.गडचिरोली मध्ये त्या काळी अशक्य वाटणारी दारूबंदी करून दाखवली.नवजात बालकांच्या श्वासाची वारंवारता मोजणारे ' ब्रेथ काउंटर ' उपकरण  शोधणारे डॉक्टर न्यूमोनिया व कुपोषण हे बाल मृत्यूचे सर्वात मोठे कारण सांगतात.त्यांच्या या साऱ्या यशात प्रेमविवाह करून जिद्दीने त्यांच्या कामाला साथ देणाऱ्या पत्नी डॉ. राणी बंग यांचा वाटा खुप मोठा आहे. 

                जॉन्स हॉपकिन्स विद्यापीठात शिकलेले, अनेक विषयांची सुवर्णपदके जिंकलेले डॉक्टर श्रीमंती,शहरी व आरामशीर,जीवनशैली सोडून आदिवासी समाजासाठी जणू आरोग्य देवदूत आहेत.डॉक्टर कायम सांगतात तुमच्या डोक्यातले प्रश्न घेऊन लोकांमध्ये जाऊ नका.त्यांचे प्रश्न समजून घेऊन ते सोडवायचा प्रयत्न करा.डॉक्टरांनी हेच केले .म्हणून त्यांनी समाज मनाचा आरसा होऊन समाजाला एक समाजसेवेची वेगळी वाट दाखवली कधीही न संपणारी.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                          😊 संकलन 😊

                                       श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : बलवंत पारेख.😊

💐 सामान्यांतून असामान्य बनणारा,जगप्रसिद्ध फेविकोल कंपनीचा मालक : श्री. बलवंत पारेख.💐

        

                व्यापाराची पंढरी म्हणजे गुजरात राज्य.याच गुजरात राज्यातील भावनगर जिल्ह्यातील महुवा येथे त्याचा जन्म  1925 मध्ये झाला.त्याचे सुरुवातीचे शिक्षण गुजरात येथेच झाले.त्याला स्वतःचा व्यवसाय असावा असे नेहमी वाटत असे.पण घरातील लोकांच्या आग्रहाखातर तो मुंबई येथे वकिली शिकण्यासाठी आला.तो वकिलही झाला.पण तेथे त्याचे मन रमत नव्हते.पुढे तो मुलगा एक कंपनी स्थापन करतो ती कंपनी भारतातीलच नाही तर जगातील नावाजलेली कंपनी बनते.ती कंपनी म्हणजे फेविकॉल बनवणारी Pidilite कंपनी.आणि हे व्यवसाय साम्राज्य उभा करणारा तो मुलगा म्हणजे फेविकॉल मॅन बलवंत पारेख.                                                                                वकिली करायची नाही म्हणून ते काही दिवस प्रिंटींग प्रेस मध्ये काम करतात.पुढे काही दिवस लाकडाच्या वखारीत काम करतात.तेथे त्यांच्या असे लक्षात येते की जनावरांच्या चरबी पासून बनवलेला व प्रचंड उष्णता द्यावा लागणारा डिंक  लाकडे जोडताना कारागीरांना खुप अडचणींचा ठरत आहे.हे काम खुप वेळखाऊ होते.मग त्यांनी सोपा आणि सहज वापरता येईल असा डिंक बनवण्याचा निश्चय केला.खुप प्रयत्नानंतर त्यांना एक सफेद व सुगंधी डिंक बनवण्यात यश आले.तोच डिंक त्यांनी pidilite कंपनीच्या माध्यमातून बाजारात आणला आणि त्याला नाव दिले Fevicol.आज प्रचंड असा लोकप्रिय ब्रँड फेविकॉल आहे.यामागे कष्ट आहेच पण जाहिरातीचाही मोठा वाटा आहे. "ये फेविकॉल का मजबूत जोड है तुटेका नही" चुटकी मे चुपकाये फेवी क्विक,यांसारख्या त्यांच्या जाहिराती प्रचंड लोकप्रिय झाल्या.        

                  पुढे pidilite कंपनीने काळानुसार बदल करत फेविक्विक,एमसील,डॉक्टर फिक्सिइट,बाजारात आणून आपले वर्चस्व आजही कायम ठेवले आहे.दोन वस्तुंना जोडणारी ही उत्पादने ,अनेक माणसे ग्राहकांच्या रूपाने जोडत गेली.आज pidilite कंपनीत हजारो कामगार काम करतात.कंपनीची करोडो रुपये   उलाढाल आहे.पण बलवंत पारेख यांची दूरदृष्टी यात आहे.तुमच्या आवडीच्या क्षेत्रात काम करा.बाजारात लोकांना काय पाहिजे ते तुम्ही द्या त्यांची नेमकी अडचण ओळखून त्या वस्तू निर्माण करा. मग मिळणारे यश अदभुत असेल हाच  मूलमंत्र बलवंत पारेख यांच्या आयुष्यातील संघर्षातून मिळतो.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                          😊 संकलन 😊

                                        श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : शिवाजी सावंत.😊

💐 सुप्रसिद्ध लेखक,कादंबरीकार, मृत्युंजय या महान कलाकृतीचा निर्माता : शिवाजी सावंत.💐

            

                  सुप्रसिद्ध लेखक शिवाजी गोविंदराव सावंत यांचा जन्म ३१ ऑगस्ट १९४० रोजी सामान्य शेतकरी कुटुंबात, कोल्हापूर जिल्ह्यातील आजरा गावात झाला. सावंत उत्कृष्ट कबड्डीपटू होते. प्राथमिक आणि माध्यमिक शिक्षण आजऱ्यात झाल्यावर त्यांनी कोल्हापुरात बी.ए.चे प्रथम वर्ष पूर्ण केले आणि मग वाणिज्य शाखेतील पदविका  घेतली. टायपिंग, शॉर्टहँडचा कोर्स करून त्यांनी कोर्टात कारकुनाची नोकरी केली, आणि नंतर ते कोल्हापुरातील राजाराम शाळेत  १९६२ ते १९७४ या काळात शिक्षक होते.

                पुण्यात स्थायिक झाल्यावर १९७४ ते १९८० अशी सहा वर्षे त्यांनी महाराष्ट्र सरकारच्या शिक्षण विभागाच्या ’लोकशिक्षण’ या मासिकाचे सहसंपादक, व नंतर संपादक म्हणून काम केले. १९८३ मध्ये त्यांनी स्वेच्छानिवृत्ती घेतली आणि पुढील आयुष्यात फक्त लेखनावरच पूर्ण लक्ष केंद्रित केले. शिवाजी सावंत हे इ.स. १९९५ पासून महाराष्ट्र साहित्य परिषदेचे काही वर्षे उपाध्यक्ष होते. १९८३ मध्ये बडोदा येथे भरलेल्या " बडोदे मराठी साहित्य संमेलनाचे " ते संमेलनाध्यक्ष होते.

                 मृत्युंजय, या पौराणिक कादंबरीच्या प्रस्तावनेत शिवाजी सावंत यांनी हिंदीतील केदारनाथ मिश्र ह्यांचे कर्ण आणि रामधारी सिंह ‘दिनकर’ ह्यांचे रश्मिरथी ह्या दोन खंडकाव्यांचा कृतज्ञतापूर्वक उल्लेख केलेला आहे. मृत्युंजय कादंबरीच्या लेखनासाठी शिवाजी सावंत यांना थेट कुरुक्षेत्रात मुक्काम ठोकला होता. प्रदीर्घ संशोधन, चिंतन आणि मनन यांतून रससंपन्न अशा ‘मृत्युंजय’ या वास्तववादी कादंबरीचा जन्म झाला आणि शिवाजी सावंत हे नाव महाराष्ट्राच्या कानाकोपऱ्यांत पोहोचले.

               ’मृत्युंजय’नंतर सावंतांनी ’ छावा ’ ही ऐतिहासिक आणि  ’युगांतर’ ही पौराणिक विषयावरची कादंबरी लिहिली. शिवाजी सावंत यांची कादंबर्‍यांसहित अन्य पुस्तके इंग्रजी भाषेत अनुवादित झाली आहेत. युगंधरचा इंग्रजी अनुवाद सावंत यांची अमेरिकेत असलेली  मुलगी  कादंबिनी हिने  केला आहे.

                मृत्युंजय या कादंबरीवर आधारलेली काही मराठी-हिंदी नाटकेही रंगभूमीवर आली. मृत्युंजय ही कादंबरी दानशूरपणासाठी प्रख्यात असलेला महान योद्धा कर्णाच्या जीवनावर, तर युगांतर ही कादंबरी भगवान श्रीकृष्णाच्या जीवनावर आधारलेली आहे. मराठी भाषेत कसदार लेखन करून साहित्याची सेवा केल्याबद्दल त्यांना भारतीय ज्ञानपीठाच्या मूर्तिदेवी पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले आहे. 

              शिवाजी सावंत यांच्या मृत्युंजय ह्या कादंबरीचे अनुवाद इंग्रजी , हिंदी , राजस्थानी , कन्नड , तेलगू , मल्याळी  , बंगाली , अशा अनेक भाषेत झाले आहेत. आजही शिवाजी सावंत यांची पुस्तके तरुण पिढीकडून वाचली जातात हे महत्वाचे. 

             शिवाजी सावंत यांनी विपुल लेखन केले त्यांनी अशी मने असे नमुने (व्यक्तिचित्रे ) ,  कवडसे (ललित निबंध) ,  कांचनकण (ललित निबंध) , छावा , छावा  (नाट्यरूपांतर) , पुरुषोत्तमनामा , मृत्युंजय  ,  मृत्युंजय (नाट्यरूपांतर) ,  मोरावळा (व्यक्तिचित्रे -१९९८)  , युगंधर ,  युगंधर श्रीकृष्ण : एक चिंतन , लढत (सहकारमहर्षी विठ्ठलराव विखे पाटील यांचे चरित्र, दोन भाग ) , शेलका साज (ललित निबंध ) , संघर्ष (कामगार नेते मनोहर कोतवाल यांचे चरित्र ) ही त्यांची पुस्तके प्रकाशित झाली . 

                शिवाजी सावंत यांना अनेक पुरस्कार मिळाले त्यात महराष्ट्र राज्य पुरस्कार , फाय फाउंडेशनचा पुरस्कार , गुजराथी भाषांतराचा केंद्रीय साहित्य अकादमी पुरस्कार ' मृत्युंजय ' साठी मिळाला , भारतीय ज्ञानपीठाचा ‘मूर्तिदेवी पुरस्कार’  , त्यांनी बडोदे मराठी साहित्यसंमेलनाचे अध्यक्षपद (१९८३) भूषवले , पुणे विद्यापीठाचा जीवनगौरव पुरस्कार , कोल्हापूरभूषण’ पुरस्कार . खरे तर त्यांना मिळालेल्या पुरस्कारांची यादी खूप  मोठी आहे.

                अशा लोकप्रिय लेखकाचे १८ सप्टेंबर २००२ रोजी ते गोव्यात गेले असताना मडगाव येथे, शिवाजी सावंत यांचे  हृदयविकाराच्या तीव्र झटक्याने त्यांचे निधन झाले.  

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                          😊 संकलन 😊

                                        श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : डॉ. जयंत नारळीकर.😊

💐 महाराष्ट्राचे थोर सुपुत्र, सुप्रसिद्ध खगोलशास्त्रज्ञ ,पद्मश्री,पदमभूषण,महाराष्ट्र भूषण : डॉ. जयंत विष्णु नारळीकर.💐

     

                    महाराष्ट्रातील अत्यंत सुगम,संपन्न भाग म्हणजे कोल्हापूर. येथे त्याचा जन्म 19 जुलै 1938 मध्ये झाला.त्याचे वडील विष्णू हे एक प्रसिद्ध गणितीय तज्ञ तर आई सुमती संस्कृत विदुषी होती.परंतू त्याची ओढ विज्ञान विषयाकडे होती.वडिलांना तो सहज कधी कधी म्हणत असे की तुमच्या गणिताचा मी आधार घेईल पण विज्ञान विषयातच नाव मोठे करील.मग तो मुलगा विज्ञान विषयात स्वतःला झोकून देतो.पुढे तो मुलगा बनारस हिंदू विद्यापीठातून बी. एस्सी,केम्ब्रिज मधून बी. ए ,एम.ए, पी. एच .डी पदवी घेतो.आंतरराष्ट्रीय पातळीवर वैज्ञानिक म्हणून तो खुप नाव कमावतो.पण मातृभूमीची आठवण त्याला व्याकूळ करते तो भारतात येतो.पुढे तो मुलगा पुणे येथील 'आयुका' या जगविख्यात संशोधन संस्थेचा संचालक होतो.तो मुलगा म्हणजे महान खगोलशास्त्रज्ञ डॉ.जयंत विष्णु नारळीकर.                                                                             डॉक्टरांनी भारतीय विज्ञान क्षेत्रात केलेल्या कार्याची  दखल घेऊन  त्यांना पदमश्री,पदमविभूषण, महाराष्ट्रभूषण,राष्ट्रभूषण पुरस्कार देऊन सन्मानित केले आहे.याशिवाय त्यांना डॉ. शांती स्वरूप भटनागर स्मृती पारितोषिक, बिर्ला सन्मान,फ्रेंच सरकार चा जुल्स जेन्सन,युनोस्कोचे कलिंग पारितोषिक यांसारखे अनेक पुरस्कार  मिळाले आहेत.                   

                 त्यांचा गुरुत्वाकर्षणवर आधारित हॉईल-नारळीकर सिद्धांत व कृष्ण विवर सिद्धांत खूप गाजला.मुंबई च्या टाटा मूलभूत संशोधन संस्थेच्या खगोलशास्त्र विभागाचे प्रमुख ते राहिले आहेत.उत्तम साहित्यिक असणाऱ्या नारळीकर यांच्या 'यक्षाची देणगी ' या पुस्तकाला महाराष्ट्र शासनाचा पुरस्कार मिळाला आहे.तर त्यांचे  'चार नगरांतले माझे विश्व'  हे  पुरस्कार प्राप्त आत्मचरित्र खुप गाजले.त्यांनी विज्ञान कथांची अनेक पुस्तके लिहिली.यातून गेली चार दशके ते सामान्य माणसाला खगोलशास्त्र कसे समजेल यासाठी प्रयत्न करत आहे.आपल्या बुद्धीची आणि महानतेची चुणूक दाखवत ते अनेक रहस्य आणि कल्पना उलगडत राहिले.त्यांनी सतत नावीन्याचा शोध घेतला. त्यांचे जीवन आपल्याला हेच सांगते जीवनाकडे प्रचंड सकारात्मक दृष्टिने पहा,संघर्ष करा,जीवनात शिस्त ठेवा मग तुमची यशोगाथा आपोआप लिहली जाते.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                          😊 संकलन 😊

                                        श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : अमिताभ बच्चन.😊

💐 भारतीय चित्रपट सृष्टीचा महानायक,अभिनयाचा शहेनशहा, पदमविभूषण :अमिताभ बच्चन.💐

        

                त्याचा जन्म 11 ऑक्टोबर 1942 मध्ये अलाहाबाद येथे झाला.वडील कवी तर आई गृहिणी. त्याची विज्ञान शाखेची पदवी पूर्ण झाल्यावर तो एका जहाज वाहतूक कंपनीत एजंट म्हणून कामाला लागतो.पण लहानपणापासून असलेली अभिनयाची आवड त्याला स्वस्थ बसू देत नव्हती.मग तो मुंबईला येतो.काही दिवस वडापाव,केळी खाऊन दिवस काढतो.त्याला अभिनेताच काय पण दुय्यम कामही कुणी देत नव्हते.तरीही तो मुलगा जिद्द सोडत नाही मिळेल ते काम करत राहतो.पुढे खुप संघर्ष करून तो अभिनय क्षेत्रात इतका मोठा होतो की सारी दुनिया त्याच्या अभिनयाची दिवानी होते.तो सहस्रकातील सर्वोत्तम अभिनेता बनतो.तो मुलगा म्हणजे इतिहासातील सर्वात महान, प्रभावशाली अभिनेता अमिताभ हरीवंशराय बच्चन उर्फ शेहनशहा.

                शतकातील या सर्वोत्तम अभिनेत्याचा दादासाहेब फाळके, पद्मश्री, पदमभूषण,पदमविभूषण,फ्रांस सरकारचा सर्वोच्च नाईट ऑफ लेजिऊन ऑफ ऑनर, यांसारखे असंख्य पुरस्कार देऊन सन्मान केलेला आहे.14 फ्लिमफेअर अवार्ड,सुपरस्टार ऑफ मिलेनियम हे सारे पुरस्कार अमिताभ यांच्या अभिनयाची उंची सांगतात.                    

                अमिताभ यांना साडे सहा फूट उंची, म्हणून अनेक दिग्दर्शकांनी नाकारलेले होते.तुमचा आवाज चांगला नाही म्हणून तुम्ही निवेदक होऊ शकत नाही असे आकाशवाणी ने हिनवले. स्वतःची ABCL कंपनी डब्यात गेली तेव्हा सारे गमावून परत ते उभे राहिले. 75 टक्के यकृत खराब आहे म्हणून 25 टक्के चांगल्या यकृतावर सत्तरीतही त्याच जोशात काम ते करतात.सात हिंदुस्थानी पासून सुरू झालेला प्रवास 180 चित्रपट,कौन बनेगा करोडपती पर्यंत आला.'जंजिर 'हा चित्रपट गाजलाच पण डॉन, हम, आनंद,नमक हराम,दिवार ,शोले मोहबत्ते यांनाही लोकांनी डोक्यावर घेतले.लंडनच्या 'मॅडम तुसॉ वॅक्स' म्युझियमध्ये या महान अभिनेत्याचा मेणाचा पुतळा आहे.अमिताभ यांची ताडमाड उंची व आवाजाला नावे ठेवली गेली.आज त्याच' अँग्री यंग मॅन 'च्या अभिनयाचे व आवाजाचे करोडो लोक दिवाने आहेत. यावरून एकच धडा  घ्यायचा तुमची कमजोरीच तुमची ताकद बनवा.यशाचा मार्ग आपोआप खुला होतो.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                          😊 संकलन 😊

                                        श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : गुलीमो मार्कोनी.😊

 💐 बिनतारी संदेशवहनाचे संशोधक ,नोबेल पारितोषिक विजेते : गुलीमो मार्कोनी.💐

           

                 इटली देशातील बोलोग्रा या गावी त्याचा जन्म 25 एप्रिल 1874 साली झाला.वडील मोठे व्यापारी तर आई गृहिणी पण तिला संगीताची खुप आवड होती.जेथे कोपर्निकस ने पृथ्वी सूर्या भोवती फिरते हा शोध लावला ते बोलोग्रा हे गाव इटलीचे मुख्य शिक्षण केंद्र .येथेच त्या मुलाचे शिक्षण पूर्ण झाले.लहानपणापासून तो खट्याळ असला तरी त्याची बुद्धि व एकाग्रता वाखाण्याजोगी होती.शाळेत असल्यापासून पदार्थ विज्ञान व विद्युत शास्र हे त्याचे आवडीचे विषय होते.आपल्या मुलाची ही आवड पाहून त्याची आई त्याला त्यात संशोधन करायला पाठींबा देते.पुढे तो मुलगा आपल्या शोधाने पृथ्वी आणि अंतराळ यांना जवळ आणतो. बिनतारी संदेशवहनाचा अविश्वसनीय शोध लावणारा तो मुलगा म्हणजे गुलीमो मार्कोनी.           

                मार्कोनी यांना त्यांच्या कार्याची दखल घेऊन पदार्थ विज्ञानाचा नोबेल पुरस्कार  देण्यात आला., इटली सरकारचा नाईट पुरस्कार, मार्कवीस पुरस्कार,इटलीच्या सायन्स अकॅडमी चे अध्यक्ष यासारखे असंख्य सन्मान त्यांना  प्राप्त झाले. मार्कोनी यांनी पहिला बिनतारी संदेश एक किलोमीटर वर पाठवला होता.नंतर इंग्लंड मधील मुख्य  पोस्ट ऑफिस च्या छपरावरून त्यांनी आपले प्रात्यक्षिक यशस्वी केले.रेडिओच्या शोधाचे जनक असणारे मार्कोनी यांनी बिनतारी संदेशवहनात विद्युत चुंबकीय तत्वाचा वापर केला होता.आज असंख्य जहाजावर असणारी बिनतारी यंत्रणा असो किंवा अवकाशात यानाशी संपर्क असो रेडिओ लहरी असो ही सारी मार्कोनी नी जगाला दिलेले वरदानच आहे.टायटॉनिक  जहाज जेव्हा बुडाले तेव्हा त्यावर ही बिनतारी संदेश यंत्रणा होती  म्हणून संदेश जाऊन मदत मिळाली त्यामुळे 700 पेक्षा अधिक प्रवाशी वाचले होते.

                  जगातील सर्वात मोठे वायरलेस स्टेशन मार्कोनी यांनी उभारले.पहिल्या महायुद्धात जगासाठी ही यंत्रणा निरोप पोहोच करण्यासाठी वरदान ठरली.बिनतारी संदेशवहनाच्या बाबतीत कुठलीही पार्श्वभूमी नसताना मार्कोनी यांनी हे तंत्रज्ञान आपल्या सर्वांच्या आवाक्यात आणले.यावरून एकच शिकायचे तुमचा भूतकाळ काय आहे यापेक्षा तुम्ही वर्तमानकाळात विजयी होण्यासाठी प्रयत्नांची काय पराकाष्ठा करता यावरच तुमचा विजय निश्चित असतो.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                          😊 संकलन 😊

                                         श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : डॉ सर्वपल्ली राधाकृष्णन.😊

💐 भारताचे माजी राष्ट्रपती, ज्यांचा जन्मदिवस संपूर्ण भारतात' शिक्षक दिन'म्हणून साजरा केला जातो, असे महान शिक्षण तज्ज्ञ : डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन .💐

              

                 त्याचा जन्म तामिळनाडू राज्यातील चेन्नई शहरापासून 64 किलोमीटर असणाऱ्या तिरुत्तनी या गावात 5सप्टेंबर 1888 मध्ये झाला.त्याची आई होती सितम्मा तर वडील विरस्वामी. घरची परिस्थिती गरीबीची असली तरी,घरात मुलांच्या शिक्षणाकडे लक्ष दिले जात असे. तो मुलगा प्रचंड बुद्धिमान होता.या जोरावर तो वेल्लोर ,मद्रास, येथे तत्वज्ञानाचे शिक्षण पूर्ण करतो.संपूर्ण शालेय जीवनात शिष्यवृत्ती मिळवणारा तो मुलगा याच शिक्षणाच्या जोरावर तो इतका मोठा होतो की भारतातच नाही तर ऑक्सफर्ड विद्यापीठात त्याची शिक्षक म्हणून गरज भासते, त्याची शिक्षणावरील अढळ श्रद्धा म्हणून पुढे त्याचा जन्मदिवस शिक्षक दिन म्हणून साजरा केला जातो.तो मुलगा म्हणजे महान तत्वज्ञ डॉ.सर्वपल्ली राधाकृष्णन.             

                 त्यांनी केलेल्या शिक्षण क्षेत्रातील कार्याचा गौरव म्हणून त्यांना भारतरत्न, ब्रिटिश ऑर्डर ऑफ मेरिट,जर्मन शांतता पुरस्कार, मिळाले.इंग्लड सरकारने त्यांना सर ही पदवी दिली.आंध्र व बनारस विद्यापीठाचे ते कुलगुरू राहिले.वर्षातील काही महिने असे 20 वर्ष ऑक्सफर्ड विद्यापीठात त्यांनी भारतीय तत्वज्ञानाचे भाष्यकार म्हणून काम केले.त्यांना भारत देशाचे उपराष्ट्रपती व राष्ट्रपती पद देऊन त्यांच्या बुद्धिमत्तेचा सन्मान केला गेला.          

                 प्लेटो,कान्ट, प्लॉटीनस,शेक्सपिअर, वोल्ट, गटे, डानटे, होमर यांच्या साहित्य संपदेत आपल्या बुद्धीने ते सहज फिरून आले.शिक्षक ज्ञानाने ,तपाने,चारित्र्याने कायम अग्रभागी हवा असे ते म्हणत.पुस्तके ही माध्यमे आहेत ज्यांच्यामुळे आपण दोन संस्कृतीचा पूल बांधू शकतो असे कायम मानणाऱ्या या तत्वज्ञाने 40 हून अधिक पुस्तके लिहली.चांगल्या शिक्षकाचा सन्मान हा संस्कृतीचा,सत्याचा ज्ञानाचा, सन्मान असतो. समाजाच्या विकासाचा मार्ग हा फक्त शिक्षणाच्या पोटातून जातो हे जाणल्याशिवाय यांत्रिक,तांत्रिक प्रगती होणार नाही असे ते नेहमी म्हणत असे.अशा या महान बुद्धिवादी तत्वज्ञ,शिक्षकाच्या जीवनातून आपण इतकेच शिकायचे शिक्षण हीच शोधांची जननी आहे,आता आपले वय काय आहे,याचा विचार न करता सतत नाविन्याचा ध्यास घेऊन काहीतरी नवीन शिकत रहावे.त्यामुळे तुमच्या मरगळलेल्या आयुष्याला कायमचा जिवंतपणा येईल.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                        😊 संकलन 😊

                                       श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : उमाजी नाईक.😊

💐 भारतीय स्वातंत्र्यलढ्यात सर्वांत आधी बलिदान देणारा, आद्यक्रांतिकारक : उमाजी नाईक .💐

            

                 'मरावे परि क्रांतिरूपे उरावे' ही उक्ती राजे उमाजी नाईक यांच्याबद्दल तंतोतंत जुळते. ते स्वतःच्या कार्याने एक दीपस्तंभ ठरले आहेत. त्यांचा गौरव करण्यापासून इंग्रज अधिकारीही स्वतःला रोखू शकले नाहीत. इंग्रज अधिकारी कॅप्टन रॉबर्टसन याने १८२० ला ईस्ट इंडिया कंपनीला लिहिताना म्हंटले आहे, "उमाजीचा रामोशी समाज इंग्रजांविरुद्ध तिरस्काराने पेटला असून तो कोणत्या तरी राजकीय बदलाची वाट पाहत आहे. जनता त्यांना मदत करत असून कोणी सांगावे हा उमाजी राजा होऊन छत्रपती शिवाजी सारखे राज्य स्थापणार नाही?. तर मॉकिनटॉस म्हणतो, "उमाजीपुढे छत्रपती शिवरायांचा आदर्श होता. त्याला फाशी दिली नसती, तर तो दुसरा शिवाजी झाला असता." हे केवळ गौरवोद्गार नसून ती सत्य परिस्थिती होती. जर इंग्रजांनी कूटनीती आखली नसती, तर कदाचित तेव्हाच भारताला स्वातंत्र्य लाभले असते.

                  अशा या आद्यक्रांतिवीर उमाजीराजे नाईक यांचा जन्म रामोशी-बेरड समाजात लक्ष्मीबाई व दादोजी खोमणे यांच्या पोटी ७ सप्टेंबर १७९१ रोजी पुणे जिल्ह्यातील किल्ले पुरंदरजवळील भिवडी या गावी झाला. वडिल दादोजी खोमणे पुरंदर किल्ल्याचे वतनदार होते. त्यामुळे उमाजीराजेंचे कुटुंब पुरंदर व वज्रगड किल्ल्याच्या संरक्षणाची जबाबदारी पार पाडत होते. त्यामुळेच त्यांना नाईक ही पदवी मिळाली होती. याच काळात इंग्रजांनी भारतात आपली सत्ता स्थापन करण्यास सुरुवात केली होती. हळूहळू मराठी मुलुख जिंकत त्यांनी पुणे ताब्यात घेतले. जनतेवर इंग्रजी अत्याचार वाढू लागले. अशा परिस्थितीत उमाजीराजे इंग्रजांविरुद्ध पेटून उठले. छत्रपती शिवरायांना श्रद्धास्फूर्तीचे स्थान देत आणि त्यांचा आदर्श घेऊन स्वतःच्या अधिपत्याखाली स्वराज्याचा पुकार करत 'माझ्या देशावर परकीयांना राज्य करू देणार नाही', असा पन करत विठोजी नाईक, कृष्णाजी नाईक, खुशाबा नाईक, बापू सोळसकर यांना सोबत घेऊन कुलदैवत जेजुरीच्या श्री खंडोबारायाला भंडारा उधळत शपथ घेतली व इंग्रजांविरोधात पहिल्या बंडाची गर्जना केली.                      

                    उमाजीराजे नाईक यांनी इंग्रज, सावकार, मोठे वतनदार अशा लोकांना लुटून गोरगरिबांना आर्थिक मदत करण्यास सुरवात केली. कोणत्याही स्त्रीवर अत्याचार, अन्याय होत असेल, तर ते भावासारखे धावून जाऊ लागले. इंग्रजांना त्रास दिल्यामुळे उमाजीराजेंना सरकारने इ.स. १८१८ मध्ये एक वर्ष तुरुंगवासाची शिक्षा दिली. परंतु तो काळ सत्कारणी लावत त्यांनी त्या काळात सुद्धा तुरंगात लिहिणे, वाचणे शिकले. या घटनेमुळे इंग्रज आधिकारी कॅप्टन मॉकिनटॉस याने फार आश्चर्य व कौतुक केले. तुरूंगातून सुटल्यानंतर इंग्रजांविरुद्धच्या त्यांच्या कारवाया आणखी वाढल्या. उमाजीराजे देशासाठी लढत असल्याने जनताही त्यांना साथ देऊ लागली आणि इंग्रज मेटाकुटीला आले. उद्देश महान असल्यामुळे राजे उमाजी नाईक साधनाअभावी थांबले नाहीत. ते छत्रपती शिवाजी महाराज यांना आदर्श मानायचे असे खुद्द इंग्रज आधिकारी कॅप्टन मॉकिनटॉस याने नमूद केले आहे. २४ फेब्रुवारी १८२४ ला उमाजीराजेंनी भांबुर्डी येथील इंग्रजांचा खजिना लुटून तो देवळांच्या देखभालीसाठी आणि जनतेला वाटला.

                   उमाजीराजेंविरुद्ध इंग्रजांनी अनेक जाहिरनामे प्रसिद्ध केले. त्यात उमाजीराजे व त्यांच्या साथीदारांना पकडणाऱ्यास मोठ्या रकमेची बक्षिसे व इनाम जाहिर केले व या क्रांतिकारकांना मदत करणाऱ्यास शिक्षा जाहीर केली. पण जनतेने इंग्रजांना मदत केली नाही. यातून उमाजीराजेंची लोकप्रियता दिसून येते. वेळोवेळी बक्षिसाची रक्कम वाढवली व शरण येणाऱ्यास माफी देण्याचे अभिवचन देण्यात आले. तरीही कोणीही मदत केली नाही. कारण लोक उमाजीराजेंना इंग्रजांविरुद्ध एक आशास्थान म्हणून पाहू लागले होते . 

                ३० नोव्हेंबर १८२७ ला राजे उमाजी नाईक यांनी इंग्रजांना ठणकावून सांगितले की, आज हे एक बंड असले, तरी असे हजारो बंड सातपुड्यापासून सह्याद्रीपर्यंत उठतील व तुम्हास जेरीस आणतील. फक्त इशारा देऊन न थांबता त्यांनी इंग्रजांना सळो की पळो करून सोडले. जंजिऱ्याचा सिद्दी नवाब याने उमाजीराजे कोकणात गेले असताना त्यांना मदत मागितली होती. २४ डिसेंबर १८३० ला उमाजीराजेंनी आपला पाठलाग करणाऱ्या इंग्रज अधिकारी बॉईड आणि त्याच्या सैन्याला मांढरदेवी गडावरून बंदुका, गोफणी चालवून घायाळ करून परत पाठवले. अशा अनेक घटना घडल्या आहेत, ज्यामध्ये इंग्रजांना नमते घ्यावे लागले आहे.

                    उमाजीराजेंनी १६ फेब्रुवारी १८३१ रोजी इंग्रजी सत्तेविरुद्ध एक जाहीरनामा प्रसिद्ध केला. त्यात नमूद केले होते की, "लोकांनी इंग्रजी नोकऱ्या सोडाव्यात. सर्व राजे रजवाडे ,सरदार, जमीनदार, वतनदार, देशवासीयांनी एकाच वेळी एकत्र येऊन जागोजागी बंड पुकारावे आणि इंग्रजांविरुद्ध अराजकता माजवावी. इंग्रजांचे खजिने लुटावेत. इंग्रजांना शेतसारा, पट्टी देऊ नये. असे करणाऱ्यास नवीन सरकारमधून जहागिरी,‌ इनामे,‌ रोख पैशाची बक्षीसे मिळतील. ज्यांची वंशपरंपरागत वतने, तनखे, इ. इंग्रज सरकारमुळे गेले असतील, ती सर्व त्यांना परत केली जातील. इंग्रजांची राजवट आता लवकरच संपुष्टात येणार आहे व नवीन नवन्यायाधिष्ठीत राज्याची स्थापना होईल. तेव्हा इंग्रजांना कोणीही मदत करू नये. तसे केल्यास नवीन सरकार त्यांना शासन करेल", असे सांगून उमाजीराजेंनी एक प्रकारे स्वराज्याचा पुकारच केला होता.

                  संपुर्ण क्रांतिकारकांच्या इतिहासात अशा प्रकारचा व्यापक जाहिरनामा कोणीही काढला नव्हता. हा जाहिरनामा म्हणजे भारताच्या इतिहासातील सोनेरी पानच होय. त्यांच्या या कार्यामुळे उमाजी हे जनतेचे राजे बनले. या सर्व प्रकारामुळे इंग्रज गडबडले आणि त्यांनी उमाजीराजेंना पकडण्यासाठी युक्तीचा वापर केला. सावकार, वतनदार यांना मोठमोठी आमिषे दाखवण्यात आली .

                  उमाजींचा पहीला चरित्रकार मॉकिंटॉश यांने उमाजी नाईक यांच्यावर डायरी लिहली आहे. तो म्हणतो .. 'उमाजीच्या नजरे समोर छत्रपती शिवाजींचे उदाहरण होते. शिवाजी महाराजांप्रमाणे आपणही मोठे राज्य कमवावे अशी त्यांची उमेद होती.'

                 उमाजींनी प्रथमच इंग्रजी सत्तेला आव्हान दिले. त्यांनी प्रथमच जाहीरनामा काढला. त्यांना स्वत:चे राज्य निर्माण करावयाचे होते, त्याकरिता त्यांनी यंत्रणा निर्माण करण्याचा प्रयत्नही केला. संपुर्ण भारताला नजरेसमोर ठेऊन त्यांनी हा जाहिरनामा लिहला. याचीच परिणीती म्हणजे १८५७ चा उठाव . हा उठाव म्हणजे या जाहीरनाम्याचा कृतीत आणलेला कार्यक्रम होता. स्वातंत्र्यासाठी फासावर जाणारे ते पहिले क्रांतिकारक होय. 

              अखेरीस, १५ डिसेंबर १८३१ रोजी भोर तालुक्यातील उतरोली या गावी रात्री बेसावध असताना त्यांना दगाफटक्याने पकडण्यात आले. दीड महिना पुण्यात मामलेदार कचेरीतील एका काळ्या खोलीत त्यांना ठेवण्यात आले. अशा या खोलीत उमाजीराजे असताना त्यांना पकडणारा इंग्रज अधिकारी कॅप्टन मॉकिनटॉस दररोज महिनाभर त्यांची माहिती घेत होता. उमाजीराजेंवर देशद्रोहाचा खटला चालवण्यात आला आणि न्यायाधीश जेम्स टेलर यांनी त्यांना दोषी ठरवून फाशीची शिक्षा सुनावली. देशासाठी फाशीवर जाणारे पहिले क्रांतिकारक राजे उमाजी नाईक यांना ३ फेब्रुवारी १८३२ या दिवशी पुण्याच्या खडकमाळ आळी येथील मामलेदार कचेरीच्या परिसरात फासावर लटकविण्यात आले. जीवंतपणी सतत ताठ राहिलेली मान जीव गेल्यानंतरच वाकली. इतरांना दहशत बसावी म्हणून उमाजीराजेंचे प्रेत कचेरीच्या बाहेर पिंपळाच्या झाडाला तीन दिवस लटकावून ठेवले होते. उमाजीराजेंसोबत इंग्रजांनी त्यांचे साथीदार खुशाबा नाईक आणि बापू सोळकर यांनाही फाशी दिली.

                आद्यक्रांतिवीर उमाजी नाईक यांना सातारचे प्रताप सिंह महाराज, जंजिऱ्याचा नवाब आणि महाराष्ट्रातील अनेक जाती जमातींनी साथ दिली.  यामध्ये मराठा, मुस्लिम, महार, मांग, चांभार, कैकाड़ी, हेटकरी, कोळी, भिल्ल, धनगर व ब्राम्हण हे सर्व होते. एक प्रकारे हे एक राष्ट्रीय आंदोलन होते. सर्व भारतीयांचे आंदोलन होते.

                  जे सरकार  गुलामगिरी लादत आहे, स्वतंत्रतेचा गळा आवळत आहे आणि लोक हिताच्या आड येत आहे. अशा या सरकारला विरोध करण्याबद्दल कोणी विचारही करू शकत नाही. अशा बिकट परिस्थितीत अन्यायाविरुद्ध लढण्याची तयारी दाखवली ती, क्रांतिकारी राजा उमाजी नाईक यांनी आणि म्हणूनच आद्यक्रांतिवीर राजे उमाजी नाईक यांच्या जीवनातून आपणास ही प्रेरणा मिळते, की जीवनात शिक्षणाला प्राथमिकता दिली पाहिजे आणि सर्वांनी जातीभेद न मानता सर्वांनी एकजुटीने अन्यायाविरुद्ध लढत राहिले पाहिजे.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                          😊 संकलन 😊

                                         श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : डॉ. शेखर यशवंत भोजराज.😊

💐 सामाजिक भान राखून गडचिरोली सारख्या दुर्गम भागात वैद्यकीय सेवा पुरवणारे, स्ट्रोक,ब्रेन कॅन्सर, ब्रेन ट्युमर, मणक्यावरील शस्त्रक्रिया असे 5000 हून अधिक यशस्वी शस्त्रक्रिया करणारे : डॉ. शेखर यशवंत भोजराज.💐

          

                 डॉक्टर असणाऱ्या आई वडिलांच्या पोटी त्याचा जन्म गिरगाव मुंबई येथे 2मार्च 1957 मध्ये झाला.आई उषा वडिल यशवंत यांची गरीब रुग्णांविषयही आस्था,माया तो लहानपणापासून पहात होता.हे समाजसेवेचे बाळकडू त्याला तिथेच मिळाले होते.वडिलांच्या पावलावर पाऊल ठेवत तो मुलगा ही शल्यचिकित्सक बनतो. तो मणक्यावरील उपचारात  निष्णात बनतो. त्याच्याकडे भारतातूनच नाही तर परदेशातून लोक मणक्यावरील शस्त्रक्रियेसाठी येतात इतकी त्याची कीर्ती होते. पण मी समाजाचे काही देणे लागतो या भावनेतून गडचिरोली सारख्या दुर्गम आदिवासी भागात 5000 च्यावर रुग्णावर उपचार व सुमारे 230 गंभीर मणक्याच्या शस्रक्रिया तो करतो.इतके सारे समाज कार्य प्रसिद्धी ची अपेक्षा न  ठेवता आजही ते कार्य नेटाने करणारा तो मुलगा म्हणजे डॉ शेखर यशवंत भोजराज.

                  लहान मुलांच्या मणक्यावरील आजारावर उपचार करणारे भारतातील पाहिले हॉस्पिटल डॉक्टरांनी बाई रेखाबाई वाडिया हॉस्पिटलमध्ये उभारले.केइम,हिंदुजा यासारख्या नामांकित हॉस्पिटलमध्ये काम करताना करोडो रूपये मिळवता आले असते.पण गडचिरोली सारख्या दुर्गम भागात अवजड कामे,लहान वयात ओझे उचलून पाठीला बाक येणे,रक्तातील कमतरता,ही मोठी समस्या डॉक्टरांच्या लक्षात आली. त्यांनी हीच नस ओळखून गडचिरोली मध्ये इतके मोठे काम उभे केले.

                 मुंबईच्या झोपडपट्टीतील कामगारांनाही त्यांनी असेच उपचार 'मुंबई माता बाल संगोपन' संस्थेच्या टिळक हॉस्पिटलच्या माध्यमातून केले.ज्याचे सचिव डॉक्टर माधव साठे सर आहेत .कुठल्याही प्रसिद्धीच्या मागे न लागता डॉक्टर शेखर भोजराज व त्यांची पत्नी डॉ शिल्पा भोजराज यांनी 1998 साली स्थापन केलेल्या स्वतःच्या स्पाईन  फाउंडेशन च्या माध्यमातून आजवर अनेकांना मणक्यावरील आजारातून बरे केले आणि स्वतःच्या पायावरच नाही तर आयुष्यात चालायला शिकवले.

               डॉक्टरांनी ग्रामीण भागात लक्ष केंद्रित करून 'रुलर स्पाईन केअर सेंटर' च्या माध्यमातून सुरू केलेली मणक्यावरील आजार निदानाची सेंटर महाराष्ट्रभर पसरत आहे.हीच संकल्पना महाराष्ट्र शासनाने 'महाराष्ट्र युनिव्हर्सिटी ऑफ हेल्थ सायन्स 'यांच्या मार्फत चालवण्याची शिफारस केली आहे.हे डॉक्टरांच्या मेहनतीचे फळ आहे. ऐंशी च्या दशकात मणक्यावरील उपचारासाठी कोणतीही शस्रक्रिया उपकरणे  नसतानाही ज्या उमेदीने डॉक्टर काम करत होते त्याच उमेदीने आजच्या प्रगत तंत्रज्ञानातही समाजासाठी तितकाच वेळ देत  आहेत.त्यांच्या जीवनातून आपल्याला हाच संदेश मिळतो की तुम्ही तुमच्या ज्ञानाचा उपयोग समाजासाठी करत असाल तर तुम्हाला शोषित, वंचित,पीडित,दुर्लक्षित समाजाचे आशीर्वाद तर मिळतातच पण येणाऱ्या अनेक पिढ्या तुमची आठवण काढतात.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                          😊 संकलन 😊

                                        श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : फ्लोरेन्स नाईटिंगेल.😊

💐 जगातील पहिली परिचारिका,' द लेडी विथ द लॅम्प ' : फ्लोरेन्स नाईटिंगेल.💐

            

                  इटली देशातील फ्लोरेन्स येथे तिचा जन्म 12 मे 1820 मध्ये एका सधन कुटूंबात झाला. लहानपणी तिला गणित प्रचंड आवडत असे.एकदा संख्या पाहिली की ती त्या संख्येला विसरत नसे.संख्याशास्रातील तज्ञ होती.पण आपला जन्म भूतदया आणि मानव सेवेसाठी झाला आहे असे तिला नेहमी वाटे.मग तीने रुग्ण सेवेला वाहून घेण्याचा निश्चय केला.हा निश्चय घरात बोलून दाखवला.घरातून सुरुवातीला खुप विरोध झाला.पण तिच्या हट्टापुढे आई वडील तयार झाले.ती परिचारिकेचे प्रशिक्षण घेते.लंडनच्या सैनिक रुग्णालयात   अधीक्षक बनते.साऱ्या जगाला परिचारिकांचे महत्त्व पटवून देणारी ती मुलगी म्हणजे जगातील पहिली परिचारिका फ्लोरेंस नाईटिंगेल.                       

                  जगातील पहिली परिचारिका असणाऱ्या फ्लोरेंस यांना रॉयल रेड कॉर्स पुरस्कार मिळाला.याशिवाय ऑर्डर ऑफ मेरिट हा पुरस्कार मिळवणाऱ्या त्या पहिल्या महिला ठरल्या.त्या रुग्णसेवा करताना हातात कंदिल घेऊन फिरायच्या म्हणून जगात त्यांना 'लेडी विथ द लॅम्प 'ही उपाधी आहे.यामुळेच आजही परिचारिकांना रुग्णसेवेची शपथ घेताना हातात मेणबत्ती दिली जाते.  या शपथेला आजही 'नाईटिंगेल शपथ' म्हणतात.त्यांचा जन्मदिवस जागतिक परिचारिका दिन म्हणून साजरा केला जातो.      

                      त्यांनी संख्या शास्रातील ध्रुवीय क्षेत्र आकृती या स्वतःच्या शोधातून सैनिकांना मिळणाऱ्या अपुऱ्या सुविधांवर प्रकाश टाकला.त्यामुळेच जगात सैन्यात वैद्यकीय,स्वच्छता, विज्ञान, सांख्यिकी विभाग निर्माण झाले.महायुद्ध काळात केलेल्या रुग्णसेवेमुळे साऱ्या जगाला परिचारिकांचे महत्त्व समजले होते.याचे सारे श्रेय फ्लोरेंस यांनाच द्यावे लागेल.आजही कोरोना काळात परिचारिका रुग्णसेवेचा किती अविभाज्य भाग आहे हे आपल्याही लक्षात आले आहे.स्त्री कडे प्रेम ,करुणा,माया, जिव्हाळा हे सारे गुण जन्मजात ठासून भरलेले असतात.म्हणूनच ती रुग्ण बरा करण्यात मोलाचा वाटा उचलणारी उत्तम परिचारिका असते.नाईटिंगेल यांच्या जीवनाकडे पाहताना आपण एकच शिकायचे ध्येयावर अढळ श्रद्धा,कमालीची सेवाभावी वृत्ती,कार्यावर प्रचंड निष्ठा असेल तर यशाची खात्री कितीतरी पटीने वाढते.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                         😊 संकलन 😊

                                         श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : विष्णु सखाराम खांडेकर.😊

💐 जीवनावर अप्रतिम भाष्य करणारा,साहित्य जगतातील मानाचा ज्ञानपीठ पुरस्कार मिळवणारा महान लेखक,'ययाती' कार : वि. स.खांडेकर ( विष्णु सखाराम खांडेकर).💐

            

              त्याचा जन्म सांगली येथे 11 जानेवारी 1898 साली झाला.वडील आत्माराम चांगल्या नोकरीला असल्याने घरात कशाची ददाद नव्हती.पण तो 13 वर्षाचा असताना त्याच्या वडिलांचे निधन होते.त्यात तो कोलमडून जातो कारण त्याला वडिलांचा फार लळा असतो.यात तो एकाकी पडतो.स्वतःचे रितेपण घालवायला तो लिहू लागतो.कागदावरील शब्द जणू त्याच्याशी बोलू लागतात.पुढे त्याला लिहण्याची इतकी आवड लागते की आपल्या लेखनाने तो अनेक निराश मनांना उभारी देतो. त्याच्या लेखनावर वाचक अफाट प्रेम करतात.याच लेखनाच्या जोरावर तो मुलगा साहित्यातील मानाचा  ज्ञानपीठ पुरस्कार मिळवतो.तो मुलगा म्हणजे महान लेखक  विष्णू सखाराम खांडेकर.        

                त्यांचा ययाती या कादंबरीचा ज्ञानपीठ पुरस्कार देऊन सन्मान केला गेला.साहित्य अकादमीचा पुरस्कार, पदमभूषण,कोल्हापूरच्या शिवाजी विद्यापीठाची डी लिट,1941 च्या सोलापूरच्या अखिल भारतीय साहित्य संमेलनाचे अध्यक्ष,भारत सरकारकडून त्यांच्या टपाल तिकिटाचे अनावरण यासारखे अनेक सन्मानाचे ते मानकरी ठरले. गणेश आत्माराम खांडेकर हे त्यांचे मूळ नाव होते. पण काका सखाराम यांना ते दत्तक दिले गेले आणि त्यांचे नाव विष्णु सखाराम खांडेकर झाले.       

                1928 साली खांडेकर यांचे संगीत रंकाचे राज्य पुस्तक प्रसिद्ध झाले.पुढे तो प्रवास इतका मोठा झाला की कांचनमृग,हिरवा चाफा,रिकामा देव्हारा,पांढरेढग,अश्रू,अमृतवेल ज्वाला दोन मने,अशा कथा,कादंबऱ्या,रूपककथा यांच्या रूपाने त्यांनी 70 पेक्षा अधिक पुस्तके  लिहली.ते सिंधुदुर्ग मधील शिरोडे या गावी शिक्षक होते.हजारो वाचकांना ज्ञानाची दृष्टी देणाऱ्या या महान लेखकाच्या वाट्याला आयुष्याच्या शेवटी अंधत्व आले ही एक शोकांतिकाच म्हणावी लागेल.लेखक सुखी होण्यासाठी लिहतो.पण तो काळ लेखकाच्या आयुष्यात कधीच येत नाही.जीवनातील गोष्टीवर शब्दबद्धता खुप आल्हाददायक असते.त्यांच्या जीवनाकडे पाहिले की वाटते,जीवन शेवरीच्या कापसासारखे मुलायम हवेत उडणारे असते.त्याला कुणालाही मुठीत बांधता येत नाही किंवा स्थायी ठेवता येत नाही.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                          😊 संकलन 😊

                                         श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : दादासाहेब फाळके.😊

💐 भारतीय चित्रपट सृष्टीचा जनक : दादासाहेब फाळके.(धुंडिराज गोविंदराव फाळके) 💐

            

                नाशिक जिल्ह्यातील त्रंबकेश्वर येथे त्याचा जन्म 30 एप्रिल 1870 मध्ये झाला.मुंबईमध्ये मराठा हायस्कूल मध्ये त्याचे मॅट्रिक पर्यंतचे शिक्षण पूर्ण झाले.जे जे स्कूल ऑफ आर्ट शिकून पुढे बडोदा येथे  ड्रॉईंग, पेंटींग, मॉडेलिंग, आणि फोटोग्राफीचे,,शिक्षण तो घेतो. 1911 साली लाइफ ऑफ ख्राईस्ट पाहिल्यावर निर्धन अवस्थेतही तो मुलगा 10 हजार रुपये कर्ज काढून लंडनला जातो.तेथून चित्रपट बनवण्याचे सर्व सामान विकत आणतो.स्वतःची फिल्म कंपनी स्थापन करतो.आणि भारतातील पहिला मुकपट राजा हरिश्चंद्र हा चित्रपट तयार करतो.अशा प्रकारे भारतीय चित्रपट सृष्टीची मुहूर्तमेढ रोवणारा तो मुलगा म्हणजे धुंडिराज गोविंदराव फाळके उर्फ दादासाहेब फाळके. 

             भारतीय चित्रपट सृष्टीचे जनक म्हणून दादासाहेब फाळके यांना ओळखले जाते.त्यांच्या नावाने चित्रपट सृष्टीतील सर्वात मानाचा सर्वोच्च दादासाहेब फाळके पुरस्कार प्रदान करण्यात येतो. 'रोपट्याची वाढ' या लघुपटापासून सुरू झालेला प्रवास मोहिनी, भस्मासुर, सत्यवान सावित्री,लंकादहन,यांसारख्या 47 चित्रपट तर 30 लघुपट त्यांनी तयार केले.'गंगावतरण ' हा त्यांनी निर्माण केलेला पहिला बोलपट होता.पाच मित्र बरोबर घेऊन 'हिंदुस्थान सिनेमा कंपनी ' स्थापन करून त्यांनी भारतीय चित्रपट व्यवसायाला सुवर्णकाळाचे दिवस आणले.

               दादासाहेब फाळके हे नाव भारतीय चित्रपट सृष्टीत मानाचे पान ठरले ही गोष्ट सर्व भारतीयांसाठी अभिमानास्पद अशीच म्हणावी लागेल.कॅमेरा,कच्ची फिल्म , फिल्मला  भोके पडण्याची मशीन,हे असे साहित्य या माणसाने कर्ज काढून दुसऱ्या देशातून आणले आणि भारतात चित्रपट सुरू झाले.हे सगळे करताना त्यांच्या कडे हा आत्मविश्वास होता की लोक हे सारे पहायला येतील आणि झालेही तसेच.लोकांच्या उड्या  पडल्या.यावरून आपण एकच शिकायचे की एखादी नवीन कल्पना यशस्वी करायची असेल तर ते ध्येय ठरवा.ते ध्येय स्वप्न म्हणून जगा मग तुम्ही यशस्वी होताच होता.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                          😊 संकलन 😊

                                        श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : कर्मवीर भाऊराव पाटील.😊

  💐 बहुजनांसाठी, तळागाळातील मुलांच्या शिक्षणासाठी आयुष्यभर झटणारे,आशिया खंडातील सर्वांत मोठी ' रयत शिक्षण संस्था ' उभारणारे : कर्मवीर भाऊराव पाटील.💐

          

               कोल्हापूर जिल्ह्यातील हातकणंगले मधील कुंभोज येथे त्याचा जन्म 22 सप्टेंबर 1887 मध्ये झाला.त्याची आई गंगाबाईने त्याग आणि साधुत्वाचे संस्कार त्याच्यावर लहान पणापासूनच केले होते. लहानपणापासून त्याच्या पित्याला त्याने खुप शिकावे,पदवी मिळवावीअसे वाटत असे,पण सहावी नंतर त्याचे शिक्षण थांबते.तरी बहुजन समाजाच्या उद्धाराची तळमळ त्याला स्वस्त बसू देत नाही. तो साताऱ्याला जाऊन मुलांना मोफत शिकवण्या देऊ लागतो.तळागाळातील मुलांनी शिकावे म्हणून तो मुलगा विजयादशमीच्या मुहूर्तावर 4 ऑक्टोबर 1919 मध्ये साताऱ्यातील काले  गावातएक शैक्षणिक संस्था काढतो.पुढे ती संस्था आशिया खंडातील सर्वात मोठी शिक्षण संस्था बनते.ती संस्था म्हणजे रयत शिक्षण संस्था. आणि गरिबांच्या लाखो मुलांना शिक्षणाच्या प्रवाहात आणण्यासाठी आयुष्यभर झटणारा तो मुलगा म्हणजे भाऊराव पायगौंडा पाटील उर्फ कर्मवीर भाऊराव पाटील.            

                जनसेवेचे फलित म्हणून अण्णा ही उपाधी लोकांनी त्यांना दिली.अण्णांनी केलेल्या या कार्यामुळे भारत सरकारने त्यांना  पदमभूषण पुरस्कार तर,पुणे विद्यापीठाने त्यांचा डी लिट देऊन गौरव केला ,रयत शिक्षण संस्थेला आजवर डॉ.बाबासाहेब आंबेडकर पुरस्कार, दलितमित्र पुरस्कार,गाडगे महाराज पुरस्कार, आदर्श संस्था पुरस्कार यासारखे  अनेक सन्मान प्राप्त झाले आहे.

               ज्याच्या आयुष्याला मर्यादा नाही असा 'वटवृक्ष' हे बोधचिन्ह  असणारी संस्था पुढे वाढत जाऊन 675 हून अनेक शाखांची होते.मुलांची जडणघडण घामातून आणि श्रमातून झाली पाहिजे म्हणून 'कमवा व शिका 'या नवीन संकल्पनेची देणगी अण्णांनी साऱ्या भारताला दिली.स्वतंत्र,समता,स्वावलंबन, स्वाध्याय, ही अण्णांची चतु :सूत्री होती.                                    

             वसतिगृहातील मुलांना गोडधोड जेवण मिळावे म्हणून कर्मवीरांना मंगळसूत्र मोडायला देणारी लक्ष्मीबाई पाटील सारखी त्यागी पत्नी मिळाली,1,11,111,रुपये संस्थेला पहिली देणगी देणारे नागनाथ अण्णा नायकवडी डॉक्टर मिळाले.अशा अनेकांच्या त्यागातून' रयत शिक्षण संस्था' उभी राहिली.अण्णांच्या डोक्यावर शिरस्राण,पायात पादत्राण नव्हते पण त्यांच्या पहाडी ध्येयात युगयुगाचे ध्येयवादी त्राण ओसंडून वाहत होते.कर्मवीर भाऊरावांचे जीवन आपल्याला हेच सांगते आत्मविश्वास, अतुलनीय धैर्य,यांच्या जोरावर अनंत अडचणींवर मात करता येते.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                        😊 संकलन 😊

                                       श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : साधनाताई आमटे.😊

💐 कुष्ठरोग्यांची सेवा हेच आयुष्यभराचे सेवाव्रत मानणाऱ्या, खांद्याला खांदा देऊन पतीसोबत आनंदवन उभारणाऱ्या, बाबा आमटे यांच्या सहचारिणी : श्रीम. साधनाताई मुरलीधर आमटे.💐

          

                 तिचा जन्म नागपूर येथे 5 मे 1927 साली घुले कुटूंबात झाला.घरात असणारे चांगले वातावरण तिच्या शिक्षणासाठी पोषक ठरते.तिचे मॅट्रिक पर्यंतचे शिक्षण होते.लहानपणी तल्लख बुद्धिमत्ता,मेहनत आणि शिक्षणाची तिला भारी हौस होती.ती तरुण असताना काव्यात्मक वृत्ती,करुणामय जीवनाचा शोध घेणाऱ्या एका तरुणाशी तिची ओळख होते.ती त्याच्याशी प्रेमविवाह करते.पुढे ती मुलगी त्या तरुणाबरोबर कुष्ठरोग्यांच्या समाजसेवेच्या कार्यात अशी काही साथ देते की त्यांनी केलेले समाजसेवेचे काम एक मैलाचा दगड बनून राहते.कुष्ठधाम सुरू करून साऱ्या समाजाने ज्यांना नाकारले त्यांना माणूस म्हणून जगायला प्रेरणा देणारी ती मुलगी म्हणजे साधना मुरलीधर आमटे.                       

                साधना ताईंनी आनंदवन येथे केलेल्या स्वप्नवत कामाचा गौरव म्हणून त्यांना दलित मित्र,मिलेनियम अवार्ड,फाय फाउंडेशन अवार्ड,ग.दि. माडगूळकर पुरस्कार, मातोश्री पुरस्कार,दिवाळी बेन मेहता पुरस्कार,जीवन गौरव पुरस्कार यारखे पुरस्कार मिळाले. बाबा ऊर्फ मुरलीधर देविदास आमटे यांच्या महान कार्याला साधनाताईंच्या श्रद्धेचे बळ होते.सधन कुटुंबातील जन्म असूनही केरसुणी बनवणे, टोपल्या विणणे,चप्पल शिवणे, सर्वांनी श्रम करून केलेला माल विकणे,ही कामे कोणताही कमीपणा न मानता ताईंनी केली.बाबा आमटेंशी लग्न म्हणजे वादळाशी लग्न हे माहीत असूनही त्यांनी श्रमिक विद्यापीठ, युवशक्तीच्याश्रमछावण्या,भारत जोडो अभियान,बाल तरुची पालखी,गोकुळ प्रकल्प या साऱ्या कार्यात बाबांना नेटाने साथ दिली.कुष्ठरोग्यांच्या सेवेचा बाबांनी निर्णय घेतला तेव्हा मरु तर दोघेही मरू आणि तरू तर इतरांनाही तारू हाच निश्चय साधना ताईंचा होता.                     

              कुष्ठधाम उघडण्याची धडपड, अविरत परिश्रम, हालअपेष्टा,आर्थिक टंचाई,यावर मात करून जसे आनंदवन उभे राहिले तसे ते ताईंच्या आयुष्यात केलेल्या प्रचंड त्यागावर उभे राहिले.आपल्या दोन लहान मुलांना जंगलात वाढवणे जेथे काही सुविधा नाही ही सोपी गोष्ट नव्हती. लग्नानंतर नऊवारी साडीच्या  रेशमी धाग्यापासून आयुष्याची झालेली  सुरुवात जाड्याभरड्या खादीच्या सहावरी पर्यंत आली पण याची ना कधी तक्रार ना खंत.साधनाताईच्या जीवनावर असलेले समिधा हे आत्मचरित्र वाचले की जीवनात सुखाचा त्याग काय असतो हे समजते.साधनाताईंच्या आयुष्याकडे पाहताना निर्व्याज प्रेम,पतिनिष्ठा,ईश्वरनिष्ठा,कमालीची सहनशीलता,कोणत्याही संकटांशी झगडण्याची ताकद ही शक्ती फक्त आणि फक्त स्त्री कडे असते.या जोरावर ती कोणत्याही संकटावर मात करू शकते.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                          😊 संकलन 😊

                                         श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : वॉल्ट डिस्ने .😊

💐 जगातील सर्वांत मोठ्या कार्टून कंपनी 'वॉल्ट डिस्ने ब्रदर्स' चा संस्थापक, मिकी माऊस चा निर्माता : वॉल्ट डिस्ने .💐

          

                  त्याचा जन्म अमेरिकेतील शिकागो मधील इलिनोइस येथे 5 सप्टेंबर 1901 मध्ये झाला.त्याला लहानपणापासून चित्रे काढण्याचे वेड होते.वडील एलिआय व आई फ्लोरा यांच्या बरोबर शेतात काम करताना तो शेतातील जनावरांचे स्केच करत असे.तो मुलगा मोठा झाल्यावर एका वृत्तपत्र माध्यमात व्यंगचित्रकार म्हणून काम करतो. तेथे त्याची चित्रे काढण्याची शैली चांगली नाही म्हणून त्याला कामावरून काढले जाते.त्याला कसे तरी चित्रांचे काम मिळत होते.पण यशस्वी असे काहीच आयुष्यात घडत नव्हते.तरीही तो निराश होत नाही.पुढे तो स्वतःची एक कार्टून कंपनी काढतो. ती जगातील 35 अरब डॉलर मूल्य असणारी कंपनी बनते.ती कार्टून विश्वातील क्रमांक एकची कंपनी म्हणजे  'वॉल्ट डिझ्नी ब्रदर्स 'कंपनी आणि ती स्थापन करणारा तो मुलगा म्हणजे वॉल्ट डिझ्ने.      

                वॉल्ट यांनी निर्माण केलेल्या सुमारे 22  चित्रपटांना अकादमी पुरस्कार मिळाले.अनेकदा आपल्या चित्रपटांना ऑस्कर पुरस्कार मिळवणारे वॉल्ट एक महान निर्माते,दिग्दर्शक, पटकथालेखक,रेखाचित्रकार, उद्योजक,समाजसेवक होते.स्वतःच्या स्टुडिओ मध्ये खेळत असणाऱ्या उंदराला कार्टून रुपात सजवून वॉल्ट यांनी 'मिकी माऊस' या कार्टून पात्राला जन्म दिला आणि लोकांना ते इतके आवडले की  100 चित्रपटात हे पात्र वापरले गेले.त्यातून करोडो रुपये वॉल्ट यांना मिळाले.वॉल्ट यांना जणू एका उंदराने करोडपती केले.कार्टून मधील 'मार्टिमर 'हे खलनायक पात्र,डंबो हत्ती,द पुह ही सारी लोकप्रिय पात्रे वॉल्ट यांचीच.                        

               सर्व पालक आणि मुले यांनी एकत्र येऊन आनंद लुटावा यासाठी' डिझ्ने थीम पार्क 'त्यांनी सुरू केले.ते इतके लोकप्रिय झाले की जागतिक पर्यटन स्थळ बनले. पुढे शांघाय टोकीयो,पॅरिस,हाँगकाँग येथे' थीम पार्क 'उभारले गेले.व्यंगचित्र काढता येत नाही म्हणून कामावरून वॉल्ट यांना कमी केले होते पण ते खचले नाही. त्यांचे निधन कॅन्सर सारख्या असाध्य आजाराने झाले, पण आयुष्याची लढाई लढताना त्यांनी आपल्याला हेच सांगितले अपयशाला कस्पटासमान लेखून नकारात्मकतेचे शिखर प्रचंड मेहनतीने,कठोर परिश्रमाने,चिवट वृत्तीने,सकारात्मक वृत्ती अंगी बाळगून सर करून यशोशिखरावर पोहचता येते.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                          😊 संकलन 😊

                                        श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : आयझॅक न्यूटन .😊

💐गुरुत्वाकर्षण शक्तीचा शोध लावणारा महान संशोधक : आयझॅक न्यूटन.💐

         

                  त्याचा जन्म इंग्लड च्या लिंकरशायर  मधील ऊल्सथोर्प या एका छोट्या खेड्यात 25 डिसेंबर 1642 मध्ये झाला.बाळाचे पाय पाळण्यात दिसतात या म्हणीप्रमाणे लहानपणी तो एकलकोंडा होता.तो स्वतःला एका खोलीत कोंडून घेऊन खेळण्यांशी खेळत बसे.परंतू त्याचे खेळ सामान्य मुलांसारखे नसे.सूर्याच्या सावलीवर चालणारे घड्याळ, लहान लहान खेळगाड्या,आणि त्याने तयार केलेली चाकावर चालणारी खेळणी पाहून लोक थक्क होत.हे सगळे करून तो अभ्यासातही हुशार होता.यामुळेच तो केम्ब्रिज मध्ये गणित,विज्ञान शिकतो.पृथ्वीच्या आवरणात वस्तू जशाच्या तशा कशा राहतात?पृथ्वी वरील वस्तू बाहेर कशा फेकल्या जातात?या विचाराने तो मुलगा अस्वस्थ होतो.यामागे काहीतरी कारण असणार याची त्याला खात्री पटते.मग एक दिवस झाडावरून सफरचंद खाली पडते आणि त्याला गुरुत्वाकर्षण सिद्धांत सापडतो.हा सिद्धांत मांडणारा तो मुलगा म्हणजे आयझॅक न्यूटन.                                

                त्यांच्या या कामाबद्दल त्यांचा'नाइटहूड' हा अत्यंत  मानाचा 'किताब देऊन सन्मान केला.17 व्या शतकातील 'गुरूत्वाकर्षण शोध 'म्हणजे विज्ञानाच्या प्रगतीचे अत्युच्य शिखर होते.याशिवाय गतीच्या तीन नियमांचा शोध, प्रकाश आणि दृकशास्र संशोधन, बायनॉमिल थिअरम, कॅलकूलसच्या शोधाने न्यूटनने सर्व जगाला काही वर्षात आधुनिक काळात आणून उभे केले.                                                  

                गुरुत्वाकर्षण या शोधातून पृथ्वीवरील अनेक शोधांचा जन्म झाला.वस्तूचे वजन,अंतर,गुरुत्वाकर्षण शक्ती या सर्व गोष्टींच्या साह्याने पृथ्वीच्या पोटातील गुरुत्वाकर्षणा वरील सर्व वस्तुंना आपल्याकडे आकर्षित करतेइतकेच नाही तर ग्रहांच्या कक्षाही गुरुत्वाकर्षणावर अवलंबून असतात  हे त्यांनी दाखवून दिले.दुर्बिणीतील रंगीत प्रतिमांचा दोष घालवून त्यांनी आरशापासून  दुर्बीण तयार केली.पुढे हे सारे शोध 'हॅले 'या शास्त्रज्ञाने  पुस्तक रूपाने प्रसिद्ध केले.न्यूटन यांनी इतके सर्व शोध लावले यात छोट्या छोट्या घटनांचा वाटा खुप मोठा आहे. त्यावर त्याने विचार ,मनन,चिंतन केले.मग तो यशस्वी झाला.यावरून आपण हेच शिकायचे संधी कितीही छोटी असली तरी तीचे योग्य वेळी  सोने केले तर तुम्ही कितीही मोठे होऊ शकता.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                          😊 संकलन 😊

                                         श्री. भरत पाटील.

                        

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : मार्टिन ल्युथर किंग .😊

💐 वर्णवादाविरुद्ध लढणारा महान योद्धा,  'अमेरिकन गांधी ' म्हणून ओळखले जाणारे : मार्टिन ल्युथर किंग.💐

       

                  अमेरिकेतील अटलांटा या गावी त्याचा जन्म 15 जानेवारी 1929मध्ये झाला.त्याचे वडील धर्मोपदेशक होते.लहानपणापासून उत्तम संस्कारात तो वाढलेला होता.तो पदवी पर्यंत चे आपले शिक्षण पूर्ण करतो.एक दिवस मोटेगोमेरी येथे रोझा पार्क्स या नागरी चळवळीतील महिलेला गोऱ्या लोकांनी बसायच्या जागेवरून बस मधून उतरवले जाते.याचा परिणाम म्हणून या शहरात सरकार विरुद्ध  प्रचंड निदर्शने  होतात.याचे नेतृत्व एका तरुणाकडे जाते.पुढे वर्णभेदविरोधी आंदोलन इतके मोठे होते की त्या तरुणाच्या  हाकेवर लाखो लोक एकत्र येऊ लागतात.वर्णभेदविरोधी ही लढाई  लढून लोकांना आपले हक्क मिळवून देणारा तो मुलगा  म्हणजे मार्टिन ल्युथर किंग.  

                मार्टिन ल्युथर किंग यांना 'अमेरिकन गांधी 'म्हणून ओळखले जाते.वयाच्या अवघ्या 35 व्या वर्षी त्यांना वर्णभेदीविरोधी लढ्यातील योगदानाबद्दल 'नोबेल पुरस्कार 'देण्यात आला.मॅन ऑफ द इयर हा पुरस्कार तर बोस्टन विद्यापीठाची पी.एच.डी चाही सन्मान त्यांना प्राप्त झाला.1963 साली त्यांनी वॉशिंग्टन येथे अडीच लाख लोकांचा मोर्चा काढला यात त्यांनी वर्णभेद नष्ट व्हावा म्हणून केलेले 'आय हॅव ड्रीम' हे भाषण प्रचंड गाजले.गोऱ्या लोकांनी पूर्वग्रह दूर करून निग्रोंना समानतेने वागवावे हा या भाषणाचा मुख्य गाभा होता.महात्मा गांधी यांना आदर्श मानणारे किंग यांचा इतका मोठा  लढा अहिंसेवर उभा होता.      

                 आपले सारे आयुष्य वर्णभेद विरोधी चळवळीला अर्पण केलेल्या किंग यांनी अनेक पुस्तके लिहिली. अनेक वेळा तुरुंगवास भोगला.अमेरिकन समाजाचा वर्णभेद विरोधी दृष्टीकोन बदलण्यासाठी किंग यांनी सारे आयुष्य खर्ची घातले.महात्मा गांधीजीना  आपला आदर्श मानणाऱ्या  किंग यांचीही गांधीजी सारखी गोळ्या झाडून वयाच्या अवघ्या 39 व्या वर्षी हत्या करण्यात आली. कायम अहिंसेचा पुरस्कार करणारे किंग यांची हत्या हिंसेच्या मार्गाने झाली हे दुर्दैवच   म्हणावे लागेल.किंग याच्या जीवनाकडे पाहताना हेच लक्षात येते की जनतेला फक्त लढणारा नेता हवा असतो.मग जनता जागृत,संघटित होते,आणि अन्यायाविरुद्ध लढून आपला हक्क मिळवतेच मिळवते.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                          😊 संकलन 😊

                                        श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : सचिन तेंडुलकर 😊

💐 क्रिकेट विश्वातील अनमोल हिरा,शतकांचे शतक करणारा,मास्टर ब्लास्टर ,भारतरत्न : सचिन रमेश तेंडुलकर.💐

         

               मुंबई येथे एका मध्यमवर्गीय कुटुंबात त्याचा जन्म  24 एप्रिल 1973 साली झाला.त्याचे वडील प्राध्यापक होते.लहानपणापासून त्याला क्रिकेट ची प्रचंड आवड होती आणि गतीही होती.शारदाश्रम शाळेत असताना त्याचे क्रिकेट बहरले.शाळेत असताना त्याचा मित्र विनोद कांबळी आणि त्याने हॅरिष शिल्ड ट्रॉफी मध्ये 664 धावांची अभेद्य भागीदारी केली.पुढे रमाकांत आचरेकर गुरू म्हणून त्याच्या आयुष्यात आले आणि त्याला क्रिकेट चे बारकावे अधिक समजले.तो क्रिकेट मध्ये इतका पारंगत झाला की तो क्रिकेट मधील भारतातीलच नाही तर जगातील सर्वोत्तम खेळाडू झाला.तो जेव्हा खेळत असे तेव्हा लोक त्याला क्रिकेटचा चमत्कार म्हणत असे.तो मुलगा म्हणजे क्रिकेटचा देव सचिन रमेश तेंडुलकर.                   

            फलंदाजीचे कौशल्य,चिकाटी,खेळताना वापरलेले तंत्र, सातत्य,प्रचंड आत्मविश्वास यामुळे सचिन कसोटी,एकदिवसीय, ट्वेन्टी सामन्यात प्रचंड यशस्वी झाला.आंतरराष्ट्रीय सामन्यात कसोटी व एकदिवसीय सामन्यात शतकांचे शतक करणारा जगातील एकमेव खेळाडू म्हणजे सचिन.आक्रमकता,भक्कम बचाव,गोलंदाजाचे तंत्र हाणून पाडणे,प्रचंड बुद्धिमान यामुळे सचिनची कामगिरी चमकदार होत गेली.त्याच्या क्रिकेट मधील योगदानाची दखल घेत त्याला अर्जुन,महाराष्ट्र भूषण,पदमविभूषण,राजीव गांधी खेलरत्न, भारतरत्न.वायुसेना दलाकडून ग्रुप कॅप्टन,म्हैसूर व राजीव गांधी विद्यापीठा कडून मानद डॉक्टरेट, क्रिकेट ऑफ द इअर,ऑर्डर ऑफ ऑस्ट्रेलिया असे असंख्य मान सन्मान मिळाले.                                    

                कसोटी व एकदिवसीय 664 सामन्यात 34 हजार पेक्षा अधिक धावा करणारा सचिन 89 वेगवेगळ्या मैदानावर खेळलेला पहिला खेळाडू आहे.50 पेक्षा अधिक वेळा सामनावीर पुरस्कार मिळवणारा पहिला खेळाडू सचिन.वयाच्या अकराव्या वर्षांपासून क्रिकेट खेळणाऱ्या सचिनने तमाम लाखो  भारतीयांना आनंदाचे क्षण दिले.तो मैदानात आल्यावर सचिन$$सचिन$$ याचा जयघोष आजही कानात घुमतो हेच सचिनच्या लोकप्रियतेचे गमक आहे.सचिन आज क्रिकेट मधून निवृत्त  झालेला असला तरी 'अपणालय 'या स्वयंसेवी संस्थेतील 200 मुलांचे पालन पोषण कुठलाही गाजावाजा न करता दरवर्षी करत आहे.सचिन क्रिकेट मध्ये इतका यशस्वी झाला पण अहंकाराचा स्पर्श त्याला कधी झाला नाही.त्याने विक्रमांचा अक्षरशः हिमालय उभा केला पण 'मी 'पणा त्याला शिवला नाही यावरून आपण हेच शिकायचे की कोणत्याही क्षेत्रात कितीही मोठे व्हा पण जेथून मोठे झालो ती माती,ती माणसे,यांच्यापुढे त्या मोठेपणाला कधीच मीपणाचा वारा लागू देऊ नका.कारण तीच माणसे तुम्हाला एक दिवस डोक्यावर घेऊन  मिरवणारी असतील.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                          😊 संकलन 😊

                                         श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : जॉर्ज स्टीफनसन 😊

💐 साऱ्या जगाला गतिशील करणारा,वाफेच्या इंजिनाचा शोध लावणारा महान संशोधक : जॉर्ज स्टीफनसन 💐

         

               त्याचा जन्म इंग्लंड मधील वायलम या गावात 9 जून 1781मध्ये झाला.त्याचे वडील कोळशाच्या खाणीत मजूर म्हणून काम करत होते.तो वडिलांबरोबर हे कामही करत असे आणि रात्रीचा अभ्यासही.त्याकाळी इंग्लंड मध्ये दगडी कोळशाचा प्रचंड साठा होता.तेथील सर्व कारखाने,उद्योगधंदे हे दगडी कोळशाच्या ऊर्जेवर चालत असे.हा साठा कारखान्यात पोहचवणे खुप जिकरीचे,वेळ खाऊ,मजूर टंचाईचे काम होते.याच गरजेतून त्याला कोळसा वाहण्यासाठी यंत्र बनवण्याची कल्पना सुचली आणि त्याने खाणीतील कोळसा ने आण करण्यासाठी ब्लचर नावाचे एक वाफेचे इंजिन बनवले.हे इंजिन कोळशाची ने आण करू लागले.यामुळे वेळ,पैसे, श्रम यांची बचत होऊ लागली.पुढे याच इंजिनाच्या तंत्राचा आधार घेत त्या मुलाने आगगाडी साठी वाफेचे पाहिले इंजिन बनवले.साऱ्या जगाला आगगाडीच्या चाकांनी गतिशील करणारा तो मुलगा म्हणजे जॉर्ज स्टीफन्सन.

                       1881 मध्ये लिव्हरपूल अँड मँचेस्टर रेलरोड कंपनीने प्रवाशी वाहतूकीसाठी इंजिन बनवण्याची स्पर्धा घेतली.यात जॉर्ज यांच्या इंजिनाने स्वतःच्या तिप्पट वजनाच ओझं ताशी वीस किलोमीटर व प्रवाशी भरलेला डबा एकोणचाळीस किलोमीटर वेगाने घेऊन जात प्रथम क्रमांक पटकावला.त्यांचे हे इंजिन टॉकेट इंजिन म्हणून प्रसिद्ध झाले. त्यांनी अन्य मजुरांना बरोबर घेऊन रेल्वे इंजिन तयार करून लिव्हरपूल ते मँचेस्टर अशी रेल्वे चालवली. आता दळणवळण साधने मोठ्या प्रमाणात वाढली आहे.आज जगात सगळीकडे आगगाड्यांचे जाळे पसरले आहे.आज विजेवर चालणाऱ्या रेल्वेचे पाहिले चाक वाफेवरील इंजिनामुळे पुढे गेले.याचे सारे श्रेय जाते ते जॉर्ज यांच्या कल्पक बुद्धीला. 

               त्यांच्या मूलभूत वाफेच्या इंजिनाच्या शोधाने माणसाचा प्रवास सुखकर तर झालाच.शिवाय मालवाहतुकीला गती मिळाली.जणू काही जगाची प्रगती कितीतरी पावले पुढे गेली.म्हणून जॉर्ज यांच्या शोधाचे मूल्य अमूल्य ठरते.जॉर्ज यांचे वडील कोळशाच्या खाणीत जरी कामाला असले तरी त्या गोष्टीचा त्यांच्यावर,त्यांच्या कल्पकतेवर,कुठलाही परिणाम झाला नाही.यातून हेच शिकायचे परिस्थिती कशीही असली तरी संकटरुपी वादळाला टक्कर देण्याची हिम्मत आपण ठेवायला हवी.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                        😊 संकलन 😊

                                       श्री. भरत पाटील.

😊 प्रेरणादायी व्यक्तिमत्त्व : मिर्झा गालिब 😊

💐 विश्वविख्यात महान उर्दू शायर,कवी व गझलसम्राट : मिर्झा असदुल्ला खान गालिब. 💐

        

                 उत्तर प्रदेश राज्यातील आग्रा येथे त्याचा जन्म 27 डिसेंबर 1797 साली झाला.तो चार वर्षाचा असताना त्याचे वडील लढाईत मारले गेले.त्यांनतर काका आणि आजोबा यांनी त्याला लहानचे मोठे केले.मौलाना मुअज्जम व अब्दुस्समद या दोघांनी त्याला फारशी,उर्दू,भाषेत पारंगत गेले होते.भाषेच्या भक्कम बैठकीमुळे त्याला शायरी लिहणे सहज जमू लागले.ज्या काळात मुघल साम्राज्य मोडकळीस आले होते त्या काळात एका मुलाची दिल्लीत शायरी फुलत होती.त्याच्या शाहिरीतील कल्पना विलासमुळे उर्दू शायरीचा चेहरा मोहरा बदलून गेला.हजारो वाचकांच्या मनावर आजही त्याची शायरी अधिराज्य गाजवते.असा भारताला मिळालेला तो महान शायर म्हणजे मिर्झा असदुल्ला खान गालिब ऊर्फ मिर्झा गालिब.     

          गझल हा शब्द उच्चारताच त्याच्याशी संबंधित एकच नाव डोळ्यापुढे येते ते म्हणजे मिर्झा गालिब.गालिब हे उर्दू कवी मानले जात असले तरी त्यांनी लिहलेल्या  बऱ्याच रचना फारशी भाषेत आहे.गालिब हे सुधारकी विचारांचे होते.धार्मिक व सांप्रदायिक भेदभावाला त्यांनी जीवनात कधीच स्थान दिले नाही.गालिब यांना संवेदनशील मन आणि अद्भुत काव्यप्रतिभा ही ईश्वराने दिलेली देणगी होती.

           गालिब यांनी अठरा हजार पेक्षा अधिक शेर रचले असे मानले जाते.पण त्यातील बरेच शेर फारशी भाषेत असल्यामुळे रसिकांपासून दूरच राहिले.त्यातील बाराशे च्या आसपास शेर उर्दू भाषेत आले.त्यामुळेच  गालिब जगभरात लोकप्रिय झाले.सगळे शेर जर उर्दूत आले असते तर गालिब यांची उंची आहे त्या पेक्षा अधिक नक्कीच वाढली असती.गालिब यांचे 'कुल्लीयात इ गालिब' हा फारशी कवितांचा संग्रह,दिवाण इ गालिब,मिहर ह निमरोज, कल्लीयात इ नस्त्र,पंज गंज  यासारखे  गद्यग्रंथ प्रसिद्ध झाले.शायरीचे संपूर्ण रंगरूप बदलणारे गालिब खऱ्या अर्थाने वेगळे यासाठी ठरतात की सामान्य माणसाच्या मनातील भावना ते आपल्या शायरीत मांडायला यशस्वी झाले.म्हणून ते लोकांना आपले वाटले.आणि शायरी या प्रांतात प्रचंड यशस्वी झाले.यावरून आपल्याला हाच बोध मिळतो ज्यांना बोलता येते त्यांनी बोलते व्हावे,ज्यांना लिहता येते त्यांनी लिहते व्हावे,आणि समाज मन प्रेरित,व शिक्षित करत जावे.

💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐💐

                                         😊 संकलन 😊

                                         श्री. भरत पाटील.